• لطفاً‌ بفرمائيد در خصوص‌ تاريخ‌ همدان‌ و نقش‌ تركان‌ در اين‌ استان‌ توضيحاتي‌براي‌ خوانندگان‌ بيان‌ بفرمائيد.

لفظ‌ «اكباتان‌» همانند بسياري‌ از نامهاي‌ جغرافياي‌ ايران‌ لفظي‌ تركي‌ است‌ و ريشه‌تركي‌ دارد. «باتان‌» يا «بوتون‌» به‌ معناي‌ «قوم‌ و ملت‌ و فوج‌ و قبيله‌»است‌ كه‌ در تركي‌باستان‌ به‌ كار رفته‌ و به‌ زبان‌ فارسي‌ نيز رسوخ‌ كرده‌ است‌. «اكباتان‌» يا «اكبوتون‌» به‌ معني‌«مردم‌ سرافراز و سلحشور» است‌ كه‌ در متون‌ كهن‌ تركي‌ باستان‌ به‌ كار برده‌ شده‌ است‌.

ثانياً اگر ما بخواهيم‌ كلمات‌ و جملات‌ و عبارات‌ و پاره‌هاي‌ نظم‌ و نثر تركي‌سومري‌ را كه‌ در الواح‌ سومري‌ موجود است‌ اساس‌ قرار بدهيم‌، بايد بگويم‌ كه‌ ادبيات‌مكتوب‌ تركي‌ در اكباتان‌ و سويهاي‌ آن‌ پيشينه‌اي‌ 7200 ساله‌ دارد و هيچ‌ ادبياتي‌ آثارمكتوبش‌ به‌ اين‌ قدمت‌ و پيشينه‌ نخواهد بود. شما مي‌دانيد كه‌ كهن‌ترين‌ نسخه‌اي‌ كه‌ به‌زبان‌ اوستايي‌ موجود است‌ مربوط‌ مي‌شود به‌ قرن‌ 15 ميلادي‌. اما كهنترين‌ الواحي‌ كه‌الان‌ در دانشگاههاي‌ دنيا از سوي‌ سومر شناسان‌ و ترك‌ شناسان‌ و تركي‌ پژوهان‌ بررسي‌مي‌شود مربوط‌ 7200 سال‌ پيش‌ است‌ و اين‌ آثار در غرب‌ و جنوب‌ غربي‌ ايران‌ يافت‌شده‌است‌. گذشته‌ از «تركي‌ سومري‌»، نيم‌ زبانها و گويشها و زبان‌هاي‌ التصاقي‌ متعددي‌نيز در منطقه‌ موجود بوده‌ است‌. من‌ به‌ خاطر دارم‌ در سال‌ 1372 در «كنگره‌ كتيبه‌ ومتون‌» كه‌ در شيراز برگزار شد كتيبه‌ اي‌ به‌ اسم‌ «كتيبه‌ دينقير» - كه‌ «دينقير» در تركي‌سومري‌ به‌ خدا اطلاِ مي‌شده‌ و در تركي‌ ما به‌ صورت‌ «تنگري‌»، «تانگري‌»، «تانري‌» و«تاري‌» در آمده‌ است‌ - معرفي‌ شد كه‌ در استان‌ همدان‌ يافت‌ شده‌ بود.

گذشته‌ از آن‌، تركان‌ همدان‌ سكنه‌ اصلي‌ اين‌ منطقه‌اند و پيشينه‌اي‌ بسيار طولاني‌دارند. حكومتهاي‌ متعددي‌ را از گذشته‌اي‌ بسيار دور تشكيل‌ داده‌اند. از جمله‌ «حكومت‌آزان‌» كه‌ در «راحة‌ الصدور» و «جامع‌ التواريخ‌» و «المسالك‌ و الممالك‌» ابن‌ خُردادبه‌ و«معجم‌البلدان‌» به‌ آن‌ اشاره‌ شده‌ است‌. حتي‌ در «راحة‌الصدور» به‌ تصريح‌ آورده‌ : «اندرتاختن‌ ملك‌ آزان‌ بر اوزان‌». آزان‌ قوم‌ پر جمعيتي‌ بودند و در گستره‌اي‌ از قفقاز تاقسمتهاي‌ جنوبي‌ استان‌ همدان‌ حكومت‌ مي‌كردند و نام‌ خود يعني‌ «آز» را به‌ بسياري‌ ازمكانهاي‌ جغرافيايي‌ نيز داده‌اند. بعد از برافتادن‌ حكومت‌ «آزان‌» و سپري‌ شدن‌ 500سال‌، حكومت‌ «ميديا» يا «مادان‌» را تشكيل‌ دادند. «مادها» عبارت‌ از 6 قبيله‌ مؤتلفه‌بودند 

كه‌ 4 قبيله‌ از آن‌ ترك‌ بودند و به‌ تركي‌ سخن‌ مي‌گفتند و يا به‌ گويش‌ها و نيم‌ زبانهاو زبانهاي‌ التصاقي‌ تكلم‌ مي‌كردند. دو قبيله‌ ديگر به‌ تصريح‌ هرودوت‌، به‌ زبانهاي‌ غيرتركي‌ حرف‌ مي‌زدند. اين‌، قسمتي‌ از پيشينه‌ پيش‌ از اسلام‌ همدان‌ است‌. كتيبه‌هاي‌متعددي‌ به‌ «تركي‌» درهمدان‌ يافت‌ شده‌ كه‌ متأسفانه‌ به‌ سبب‌ سياست‌ عجيب‌ تركي‌ستيزي‌ كه‌ بر تار و پود رژيم‌ منحوس‌ آريامهري‌ حاكم‌ بود اين‌ كتيبه‌ها خوانده‌ نشد و يامصادره‌ شد و يا از بين‌ رفت‌. هم‌ اكنون‌ نزديك‌ يك‌ هزار قطعه‌ كتيبه‌ي‌ تركي‌ و زبانهاي‌التصاقي‌ و ايلامي‌ و سومري‌ را داريم‌ كه‌ سالهاست‌ در زير زمين‌ موزه‌ ملي‌ ايران‌ درتهران‌ خفته‌ است‌ و ما تلاشمان‌ اينست‌ كه‌ با كسب‌ مجوز، يكي‌ يكي‌ اين‌ كتيبه‌ ها رابخوانيم‌ و مانند «كتيبه‌ دينقر» كه‌ در كنگره‌ي‌ كتيبه‌ و متون‌ مطرح‌ شد، بسياري‌ از اينها رابه‌ جامعه‌ي‌ ايراني‌ معرفي‌ كنيم‌.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: